Wilhelminadorp

De Bestse melting pot

Het Wilhelminadorp was de tweede grote uitbreiding van Best (na het Batadorp). De plannen voor de wijk waren er al voor de Tweede Wereldoorlog. Maar de kosten waren in de crisisjaren te hoog voor de gemeente en ook tijdens de oorlog bleef het plan in de la liggen.

Na de Tweede Wereldoorlog was de woningnood enorm. Tegelijkertijd had met name de Batafabriek een grote behoefte aan nieuwe medewerkers. Reden om in 1949 op de heide nabij het Wilhelminakanaal een grote nieuwe wijk te gaan bouwen: Wilhelminadorp.

De plannen voor de wijk waren al veel ouder. Al In 1941 werden de eerste bouwtekeningen en bouwplannen gemaakt. Maar door geldgebrek kwam het niet van. Direct na de Tweede Wereldoorlog werden er met primitieve middelen 8 noodwoningen gebouwd. In 1947 startte de bouw van de eerste 280 bakstenen woningen aan onder meer de Johan Klingenstraat. In totaal zijn er in de wijk 1690 woningen gebouwd.  Pas in 1848 kreeg de wijk haar naam Wilhelminadorp, ter ere van het 50-jarig jubileum van de koningin Wilhelmina. Toen werd ook bepaald dat de hoofdweg in de wijk Koningin Julianaweg zou gaan heten en dat alle andere straten vernoemd zouden worden naar Nederlandse verzetshelden.

Moderne huizen
De huizen in Wilheminadorp waren voor hun tijd erg modern met onder meer een wc, geiser voor warm water en badkamer. Het terrein was eerst nog een grote heidevlakte zonder wegen en andere voorzieningen. Toen de huizen beschikbaar werden, was er niet veel enthousiasme vanuit de oud-Bestenaren om op de hei te gaan wonen. Op veel plekken waren er nog geen stoepen en daardoor was er een overvloed aan opwaaiend stuifzand. Maar er waren genoeg mensen buiten Best die wel  in de wijk wilde wonen, zoals grote gezinnen uit Goeree-Overflakkee die na de oorlog en watersnoodsramp in 1953 aan het werk konden en wilden bij de Batafabrieken. Ook mensen die uit Nederlands-Indië kwamen, wilden wel in de nieuwe wijk wonen. Later vestigden zich ook gastarbeiders uit onder meer Turkije zich in de wijk. Al deze ‘nieuwkomers’ woonden gebroederlijk en probleemloos bij elkaar.  Zeker net na de oorlog waren de vaak gezinnen groot. Gemiddeld woonden er 9 mensen in een woning. Nu wonen er in dezelfde huizen gemiddeld 2,4 personen!

Van huis naar wijk
De mensen die in het centrum van Best woonden, vonden het Wilhelminadorp maar niets. Er waren geen voorzieningen en er kwam vooral ‘import’ te wonen. Toch klopte dat niet helemaal. Al in 1941 startte de bouw van de Sint Jozefschool en in 1942 werd een houten noodpastorie gebouwd. Op 19 juli 1949 werd de eerste steen gelegd voor de bouw van de Antoniuskerk aan het Wilhelminaplein. De kerk werd in 1950 geopend. In 1949 opende de eerste winkel van de wijk: slagerij M. van de Vleuten. Daarvoor was er al wel een café annex kruidenierswinkel bij de kanaalbrug aan de Eindhovenseweg. Hij werd gerund door Jan Kuijpers die ook een pontje over het kanaal bij de BATA voer. De  brug was  namelijk tijdens de oorlog verwoest. In 1955 werd de nieuwe Mariaschool gebouwd en in 1961 werd besloten tot uitbreiding van Wilhelminadorp II met 41 woningwetwoningen. De ontwikkeling van het Wilhelminadorp weerspiegelt de wederopbouwperiode na de oorlog, waarbij stap voor stap een levendige en bloeiende gemeenschap werd opgebouwd.