In 1789 vond in Frankrijk de Franse Revolutie plaats: burgers vochten tegen de oneerlijke macht van de adel en de kerk. De idealen van deze Franse burgers waren Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap en dus meer macht voor het gewone volk. Deze revolutie zou een grote invloed hebben op Nederland. Nederland was in die tijd een Republiek waar stadhouder Willem V de baas was. Ook hier was een grote groep burgers ontevreden over de manier waarop Willem V regeerde.
Met hulp van Frankrijk
Deze ontevreden burgers, die zich onder de naam
patriotten groepeerden, werden in eerste instantie verslagen door
de stadhouder waarna ze bijna allemaal naar Frankrijk vluchtten.
Toen daar de Franse Revolutie was uitgebroken wilden de patriotten
samen met Franse soldaten de idealen van de revolutie in ons land
verspreiden. Met behulp van een Frans leger onder leiding van
generaal Pichegru versloegen de burgers de stadhouder. Willem V
vluchtte daarop naar Engeland. De periode die hierop volgde noemen
we de Franse Tijd. Want in ons land waren vanaf toen de Fransen de
baas.
Napoleon Bonaparte
In Frankrijk kwam ondertussen Napoleon Bonaparte aan de
macht. Hij was een groot militair en zette de Franse regering aan
de kant. Frankrijk was in oorlog met Engeland en om zijn veroverde
gebieden, waaronder Nederland, te beschermen, stuurde Napoleon de
Franse generaal Marmont hierheen. Marmont moest met 18.000 soldaten
een leger opbouwen om het land te verdedigen tegen de Engelse
vijand. Marmont vond dat de Nederlandse soldaten veel slechter
getraind waren dan de Franse. Daar moest iets aan gebeuren.
Kamperen op de hei in Zeist
Daarom bedacht hij een trainingskamp in het midden van
het land, op de hei tussen Zeist en Driebergen. Napoleon vond het
geen goed idee. Hij was bang dat de soldaten ziek zouden worden van
kamperen. Maar Marmont was een eigenwijze man die zijn zin
doordreef.
In het voorjaar van 1804 werden op de hei stallen en keukens gebouwd en tenten opgezet. In juli arriveerden de eerste soldaten, ze vonden het leven in het kamp in het begin erg zwaar. Napoleon kreeg gelijk: de soldaten waren het kamperen niet gewend en velen werden ziek. Er was geen ziekenhuis in de buurt, dus moesten ze helemaal naar Utrecht lopen om behandeld te worden.
Oefenen voor een sterk leger
De hele zomer trainde Marmont zijn mannen tot een sterk
leger. Elke twee weken werd op zondag een grote manoeuvre gehouden:
tijdens oefeningen werden de geweren en kanonnen echt gebruikt. Dat
leverde een groot spektakel op waar veel toeschouwers op af kwamen.
Er kwamen ook handelaren op het kamp af, die spullen aan de
soldaten verkochten. Een van de handelaren was Petrus Judocus van
Oosthuijse die hout leverde voor de bouw van barakken en knopen en
kleding voor de soldaten. Langzaam ontstond er een klein dorp
rondom het kamp.
Piramide ter herinnering
In september was het leger sterk genoeg. Om ervoor te
zorgen dat de soldaten zich niet gingen vervelen, bedacht Marmont
een list. Hij wilde een indrukwekkend gedenkteken bij het kamp
bouwen, ter herinnering aan de maanden in het kamp en om Napoleon
te eren. Een paar jaar eerder was Marmont met Napoleon op veldtocht
in Egypte geweest, waar hij piramides had gezien. Zo kwam hij op
het idee om een piramide te bouwen.
De bouw
Op 10 september 1804 begonnen de soldaten met de bouw van
de 36 meter hoge piramide. Daar bovenop kwam nog een houten
obelisk van 16 meter. Ook Marmont zelf werkte
mee. Na een maand slepen met zandzakken was de piramide klaar. De
piramide maakte grote indruk op de mensen, omdat je heel ver kon
kijken als je er bovenop stond. Toen het winter werd, werd het
rustig in Kamp Zeist. Marmont en de meeste soldaten waren uit het
kamp vertrokken. Alleen de handelaren bleven achter waardoor het
dorp bleef bestaan.
Pyramide van Marmont of van Austerlitz?
In 1806 was
Lodewijk Napoleon door zijn broer Napoleon
Bonaparte naar Nederland gestuurd om als koning ons land te
regeren. Lodewijk Napoleon vond dat de piramide voortaan de
Pyramide van Austerlitz moest heten. Austerlitz was een plaats in
Tsjechië waar Napoleon een belangrijke veldslag had gewonnen.
Marmont was het hier natuurlijk niet mee eens. Hij had de piramide
de Marmontberg genoemd, zodat zijn naam herinnerd zou worden. Dat
is mislukt, want nog altijd dragen het dorp en de piramide de naam
Austerlitz. Marmont is vergeten. Piramide werd vroeger met een y
gespeld, vandaar dat Pyramide van Austerlitz nog altijd met een y
gespeld wordt.
In de loop van de tijd zakte de piramide in elkaar. Veel mensen vonden dat zonde, daarom werd in 2001 begonnen met de restauratie van de piramide. In 2008 was het af en sindsdien heeft de piramide, al is ze nu minder hoog dan vroeger, haar oude glorie terug.
