Dorestad was in de 8e en 9e eeuw de grootste en rijkste plaats van Nederland en hét handelscentrum van Noordwest Europa. Ook de Vikingen vonden deze plek zeer interessant. Zij bezorgden de inwoners van Dorestad veel narigheid.
Grote handelsplek
Dorestad lag op een handige plek waar twee belangrijke
handelsroutes over water elkaar kruisten: de
Rijn en de Lek. De stad bestond daarom vooral uit een grote haven
met een paar duizend inwoners. Mensen uit heel Nederland,
Scandinavië, Engeland en Noord-Frankrijk kwamen op de haven af. In
de haven werd gehandeld in Rijnwijn, Italiaans glas, Frankische
zwaarden en Scandinavisch bont. Maar ook manuscripten,
jachthonden en slaven werden gekocht en verkocht.
Ruilen op de markt
Op de markt ontmoetten al die mensen uit al die verschillende
landen elkaar. Ze wisselden mode en gebruiken met elkaar uit. De
inwoners van Dorestad maakten onder andere wapens, werktuigen,
wollen stoffen, kammen en naalden die zij verkochten in de haven.
Maar er werden ook sieraden gemaakt, zoals bijvoorbeeld de beroemde
Fibula - een gouden broche - die in 1969 in een oude waterput werd
gevonden. Er vond veel ruilhandel plaats, maar ook zilveren en
gouden munten werden gebruikt als betaalmiddel. Die munten zijn
later door heel Europa terug gevonden.
Zware tijden
Karel de Grote was de belangrijkste
vorst van de vroege middeleeuwen. In 771 werd
hij koning van het
Rijk der Franken, waar ook Nederland bij
hoorde. Karel de Grote was een machtig man die zijn rijk graag
wilde uitbreiden. Hij voerde dan ook oorlog tegen de islamitische
heersers in Spanje, tegen de Langobarden
in het zuiden, en tegen de Denen en de Saksen
in Noordwest-Europa. Hij veroverde hierbij veel land. In deze tijd
kreeg Dorestad te maken met ongewenste gasten uit het noorden: de
Vikingen.
Vikingen in de stad
Vikingen waren een reislustig volk die met hun handelsschepen in
de 8e eeuw van
Scandinavië naar Dorestad voeren om te
handelen in de haven. In het begin gedroegen zij zich netjes, maar
dat veranderde al snel. In kleine groepjes begonnen Vikingen
plaatsen rond Dorestad te plunderen.
Zij laadden hun schip vol met alles wat kostbaar was, en voeren
daarna snel terug naar huis. Het beeld van de Vikingen is nog
altijd dat het woeste, ruwe mannen waren.
In de loop van de 9e eeuw kwamen er steeds meer en grotere groepen Vikingen. Ze besloten samen te werken waardoor er vikinglegers ontstonden. Ook voeren sommige Vikingen niet meer naar huis terug, maar bleven in Nederland wonen. De Vikingen werden na verloop van tijd steeds sterker en vielen in 834 Dorestad aan. Veel inwoners werden vermoord of als slaaf gevangen genomen. De stad brandde deels af. Deze aanval was pas het begin van de vele aanvallen die nog zouden volgen.
Het einde van Dorestad
Omdat de haven van Dorestad zo groot was, was de stad moeilijk te
verdedigen tegen de Vikingen. De Vikingen bleven maar aanvallen. Op
een gegeven moment waren de inwoners van de stad er zelfs aan
gewend. Ze gingen gewoon door met handelen en bouwden de stad
steeds weer opnieuw op.
Toch raakte Dorestad aan het eind van de 9e eeuw haar positie als handelscentrum en daarmee haar glorie kwijt. Het is onduidelijk waarom dat gebeurde. Sommigen denken dat de stad Utrecht belangrijker was geworden dan Dorestad. Anderen beweren dat de loop van de Rijn veranderde waardoor de rivier niet meer langs de havenstad liep. En weer anderen denken dat de aanvallen van de Vikingen de stad uiteindelijk fataal werden. Maar er zijn ook mensen die zich afvragen of Dorestad überhaupt door de Vikingen is aangevallen. Archeologen hebben namelijk nog altijd geen vondsten gedaan die dat kunnen bewijzen.
Dorestad werd hoe dan ook verlaten, maar de nabijgelegen plaatsen namen de stad in, die uiteindelijk uitgroeide tot het stadje Wijk bij Duurstede.
