Operation Oyster

Sinterklaasbombardement, de dag dat Eindhoven zijn hart verloor, 6 december 1942

Op 6 december 1942 werden drie Lockheed Ventura bommenwerpers van de Royal Air Force neergehaald door het Duitse luchtafweergeschut in en rond Eindhoven. Vanwege de datum wordt dit geallieerde bombardement ook wel het Sinterklaasbombardement genoemd. De gewaagde aanval vanaf geringe hoogte bleek een succes voor de geallieerden, aangezien de Duitsers de productie in de fabrieken naar schatting zes maanden lang moesten stilleggen.

De bommenwerpers, afkomstig van hun thuisbasis Feltwell, waren onderdeel van operatie Oyster, een geallieerde aanval vanaf geringe hoogte op de Philipsfabrieken op Strijp S en aan de Emmasingel.

Het geallieerde opperbevel claimde dat dit zogenaamde Sinterklaasbombardement uit strategisch oogpunt een succes was, omdat de productie van onder andere radiobuizen voor de Duitsers zo’n zes maanden kwam stil te liggen.

Maar er was wel degelijk ook een keerzijde: bij deze aanval vielen er zo’n 150 burgerslachtoffers te betreuren, omdat ook winkels, woningen, kerken en het Binnenziekenhuis werden geraakt. Dat weerhield de RAF er niet van om er een propagandafilm van te maken.

Ruim 90 bommenwerpers van verschillende types deden mee aan deze aanval. Daarvan keerden er 16 niet meer terug op hun thuisbasis, waaronder dus ook de drie Ventura’s die bij Eindhoven neergehaald werden.

De eerste die geraakt werd, om 12.32 uur, was de Ventura II AE940 (call sign YH-T) van 21 Squadron. De vierkoppige bemanning ligt begraven op de Algemene Begraafplaats van Woensel: piloot F/Lt. Kenneth Samuel Smith in graf JJ 140; waarnemer F/Lt. Wallace Martin DFC (23) (RAAF) in graf JJ 137 en de radiotelegrafisten en boordschutters Sgt. Arthur Thomas Milton (33) en Sgt. Walter Percy Gregory (23) in een gezamenlijk graf JJ 141-146.

Om 12.39 uur kwam voor de twee andere bommenwerpers het einde: de Ventura I AE702 (call sign SB-Q) en de Ventura II AE945 (call sign SB-E), beide van 464 Squadron crashten op respectievelijk de Philipsfabriek en de Schoolstraat. De piloot van het eerste toestel, F/O Maurice Gordon Moor (23) van de RCAF ligt in hetzelfde collectieve graf als de al genoemde boordschutters (JJ 141-146). Navigator F/O Nathan Cohen (33) ligt in graf JJ 136; radiotelegrafist P/O Sidney Alfred Venneear  in graf JJ 138 en boordschutter Sgt. Mervyn Lionel Vivian Hass (27) (RAAF) in graf JJ 139.

Ook drie bemanningsleden van het tweede toestel liggen in hetzelfde collectieve graf JJ 141-146: piloot Sgt. Beverly Morton Harvey (22) van de RCAF; waarnemer F/Sgt. Basil Marrows (32) en radiotelegrafist Sgt. Joseph Butler Alexander MacPherson (28). Boordschutter Sgt. Farquharson Proctor (21) van de RAAF ten slotte ligt in graf JJ 134.

Direct links en rechts van hem ligt de bemanning van een vierde Ventura (AE902, call sign EG-F) van 487 (RNzAF) Squadron die ook om 12.39 uur werd geraakt door Flak en in Woensel crashte. Piloot F/Sgt. John Llewellyn Greening (26), waarnemer Sgt. Eric Charles Mowforth, radiotelegrafist en boordschutter Sgt. David Harold Harries (21) en boordschutter Sgt. Bernard Hadyn Thomas (21) liggen begraven op de Algemene Begraafplaats Woensel, graven JJ 131, JJ 132, JJ 135 en JJ 133.

Wil je verder lezen of kijken? Raadpleeg onderstaande bronnen. 

Oyster1942 – Operation Oyster – De film

Sinterklaasbombardement Eindhoven - YouTube

Het Sinterklaasbombardement 6 december 1942 - BHIC

Oyster-monument: hoe de oester eindelijk open ging – Rob le Pair

Operatie Oyster - Netwerk Oorlogsbronnen