Speelprenten
Tegenwoordig zijn we vooral bordspellen van karton gewend, maar papieren gezelschapsspellen waren vroeger populair. Vanaf de zestiende eeuw werden ze door drukkers en graveurs in allerlei landen gemaakt en aan het grote publiek verkocht. Het was goedkoop drukwerk waarnaar veel vraag was. Uit deze periode stammen ook de bekende klassiekers, zoals Ganzenbord en het Slangenspel, die we tegenwoordig nog steeds spelen. Deze lange geschiedenis laat goed zien hoe gezelschapspellen een tijdloos fenomeen zijn.
Uilenspel
Het Uilenspel behoort tot een van de oudste papieren gezelschapspellen die in Nederland werden uitgegeven. Het spel werd met drie dobbelstenen gespeeld op een cirkelvormig plan met in totaal 50 velden. In elk veld staan drie dobbelsteenworpen afgebeeld, gekoppeld aan een bedrag dat de speler met de betreffende worp moet betalen of ontvangen. Het zal daarom niet verbazen dat het Uilenspel aanvankelijk niet voor kinderen was bedoeld (net als het Ganzenbord, overigens): in feite gaat het om een gokspel.
De editie in de erfgoedcollecties van Bibliotheek Rotterdam betreft een wat latere uitgave uit 1820, gedrukt door de Rotterdamse drukker J. Hendriksen. Dit exemplaar bestaat uit één groot planovel papier waarop zowel het speelplan als zeven spelregels zijn weergegeven. Bovendien staat onderaan reclame voor andere uitgaven van de drukker, die bijvoorbeeld ook het ‘Lotto of Kienspel voor Kinderen’, ‘Stryk Weg en Geef Wat’, en het ‘Vermakelyk Ganze Spel’ uitgaf.
Spellen als het Uilenspel zijn interessante vensters die een kijkje geven op het vroegere dagelijkse leven. Net als nu speelden mensen bordspellen ter vermaak. In feite is een historisch spel als het Uilenspel niet heel anders dan het type dobbelspellen dat we nu gewend zijn. Met misschien een paar aanpassingen aan de regels zou je het ook nu nog gewoon kunnen spelen!
