Of is 1204 dan toch de geboortedatum?

Werd in 1204 door Graaf Willem I een sterkte (nederzetting) gebouwd, Ten Bussche genaamd, waaruit waarschijnlijk Boskoop is voortgekomen? Of houden we het jaar 1222 aan als de ‘geboortedatum’ van Boskoop? Paktijd, het magazine van de Historische Vereniging Boskoop (HVB), zocht het uit. In 2004. In het jaar dat Boskoop z’n 800ste verjaardag had kunnen vieren, maar dat niet deed. Terecht, zo concludeerde het blad na historisch onderzoek.

 

Pim Oxener, in 2004 redacteur van Paktijd, begon zijn artikel in nummer 28 van Paktijd met een stellige bewering en hij eindigde er ook mee.

Eerst maar eens dat stellige intro.

Een stellige intro…

,,In 1204 werd door graaf Willem I een sterkte (nederzetting) gebouwd, Ten Bussche genaamd waaruit waarschijnlijk Boskoop is voortgekomen. In 1222 schonk deze graaf aan de abdij van Rijnsburg een som geld om zodoende goederen te Boskoop af te kopen van Gijsbrecht van Aemstel. Na 9 jaar onderhandelen tussen de abdij en de heer van Aemstel werd de abdij eigenaresse van Boskoop". Hiermee schetst de Gemeentegids een stukje geschiedenis van Boskoop. Een eenvoudige rekensom leert dat als dat ‘waarschijnlijk’ kan worden weggelaten, Boskoop dit jaar zijn 800ste verjaardag viert’.

Tot zover het intro. De geciteerde bewering lijkt afkomstig, zo concludeert Oxener, uit het Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden. In een zeer lezenswaardig artikel, dat aangeschaft kan worden via de website van de HVB, ontrafelt de Paktijdredacteur vervolgens de bewering. Het is een verhaal over aannames, redenaties en onwaarschijnlijkheden. Het is ook een verhaal van ruzies, machtsstrijd en oorlog tussen adellijke heren, van politiek opportunisme en van bondgenootschappen die net zo makkelijk worden opgezegd.

In het artikel met de kop ‘Uit het duister der tijden’ werpt de auteur licht op de oorsprong van Boskoop. De spelling van de plaatsnaam Boskoop kent in de geschiedenisboeken vele varianten, zoals Boscoop, Buckiscope, Buscoep en Buscoop, maar Ten Bussche hoort daar niet bij. Hij eindigt dan ook, zoals gezegd, met een stellige conclusie.

En een stellige conclusie…

 ,,Uit dit alles kan worden vastgesteld dat het onwaarschijnlijk is dat Ten Bussche mag worden vereenzelvigd met het latere Boskoop. Weliswaar komt in de eigentijdse verslagen de naam ‘Boskoop’ een keer voor, uit de geografische aanduidingen mag worden afgeleid dat het bewuste fort tussen Mijdrecht en Zwammerdam zal hebben gelegen”. Punt. En dus houden we 1222 aan als ‘geboortedatum’ van Boskoop.