Oostenrijkse Successieoorlog

Karel VI, Oostenrijks Habsburgse keizer van het Heilige Roomse Rijk, overlijdt in 1740. Hij wordt opgevolgd door zijn dochter Maria Theresia. Dat was de eerste keer in het bijna duizendjarige bestaan van het keizerrijk sinds Karel de Grote dat een vrouw de keizertroon besteeg. Andere staten aasden ook op de keizerskroon, met als gevolg dat Spanje, Frankrijk en een aantal Duitse staten, Oostenrijk aanvielen. Oostenrijk kreeg hulp van Rusland, Engeland en de Republiek der Verenigde Nederlanden.

In 1744 vallen de Fransen voor de derde keer in driekwart eeuw Vlaanderen en Brabant binnen, en Noord Brabant wordt weer frontgebied. Het gevolg was weer schade door doortrekkende en bivakkerende legers, inkwartiering, brandstichting en plundering.

Twee jaar later trekken de Fransen opnieuw de Meijerij binnen. De dominee van Hilvarenbeek vlucht voor de katholieke Fransen naar Den Bosch. De paniek die de inval veroorzaakte bleek wel in augustus toen weduwnaar Jan Gerrits uit Hilvarenbeek in ondertrouw wilde met zijn nieuwe vrouw en de Beekse koster in het trouwregister schreef “sijn door den schoolmeester te Diessen in absentie van mij weegens het algemeen vlugten wegens de nabijheid der Franse armee in ondertrouw aangetekent”. In de zomer en het najaar trekt het Staatse leger op tegen de Fransen en strijken regimenten buitenlandse soldaten in dienst van de Republiek neer in Diessen, Baarschot en Haghorst, en in een kamp tussen Beek en Diessen en op de Diessense heide. Soms werden de soldaten gevolgd door hun gezinnen.

In 1747 nemen de Fransen Bergen op Zoom in. In het volgende voorjaar wordt ook de sterke vestingstad Maastricht in het onder Oostenrijks gezag staande Limburg belegerd en veroverd. In 1747/48 zijn drie overleden soldaten van het in Diessen gelegerde regiment Schwartzenberg dat Bergen op Zoom moest ontzetten, en twee kinderen van soldaten uit het keizerlijke leger begraven bij de kerk van Diessen.

Ondanks de overwinningen van de Fransen en de Pruisen op Oostenrijk, die weinig gewin opleverden, werd in 1748 de Vrede van Aken getekend en trokken de Fransen zich terug. Maria Theresia bleef keizerin tot haar overlijden in 1780.

 

De begraafplaats bij de kerk in Diessen is in 1903 geruimd.

 

Literatuur

Hans Schoenmaker, “In vreemde aarde begraven; Oostenrijkse soldaten in Diessen.” In Tussen Paradijs en Toekomst nummer 109 (2020), p. 27-30.

Voor het tijdbeeld in de periode van de Franse bezetting in Oostenrijks-Brabant:  Louis Paul Boon, De bende van Jan de Lichte. Arbeiderspers, Grote ABC nr. 19, 1957