Trias Politica
De Trias Politica, driemachtenleer. De theorie waarin de staat is verdeeld in drie verschillende machten.
De Franse filosoof Charles Montesquieu is de bedenker van de trias politica. Dit bedacht hij in 1748 in zijn werk I'Esprit des Lois, hier kwam uit dat er drie machten gescheiden moet worden. De wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht. Charles vind dat deze drie machten elkaar moet controleren in een politiek. En dat de macht niet meer blijft bij een kleine groep mensen.
Toen in 1848 de nieuwe Nederlandse Grondwet werd geschreven door Nederlandse politicus Johan Thorbecke. Nam hij de Trias Politica niet helemaal over, maar wel de drie machten, de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechterlijke macht.
De regering heeft de wetgevende en de uitvoerende macht, de regering zou geen wetgevende macht mogen hebben volgens Charles. In de praktijk in Nederland heeft de regering de meeste wetgevende macht. Maar de Tweede Kamer heeft een controlerende taak en kan dan de wetten aanpassen. De regeringscoalitie wordt gesteund door een meerderheid in de tweede kamer, hierdoor kennen we geen precieze machtsscheiding in Nederland zoals Charles bedoelde.
De rechterlijke macht wordt uitgevoerd in Nederland door de rechters. De rechters moeten worden gecontroleerd door burgers in de vorm van juryrechtsstaat volgens Charles. Maar in Nederland gebeurd dat niet. Als rechter kan je ook politiek bedrijven in Nederland. In Nederland kennen we een scheiding tussen zittende rechterlijke macht (de rechter) en de staande rechterlijke macht (het Openbaar Ministerie).
De bedoeling van de machtenscheidingen van Charles was dat de drie machten elkaar kunnen controleren. Met de ministeriële verantwoordelijkheid is het goed te controleren. In Nederland kan het niet zijn dat een van de machten de macht kan grijpen in het politieke systeem.
De Trias Politica heeft een bijdrage geleverd aan de Nederlandse rechtstaat. Want de Trias Politica houd de rechtstaat in evenwicht waardoor de macht niet naar een iemand of naar een kleine groep mensen gaat. De Trias Politica zorgt voor de rechtstaat van Nederland, het is de bron van de rechtstaat in Nederland
