Keizer de baas

De Franse tijd

Tijd van pruiken en revoluties

De Fransen komen!

In de zomer van 1794 probeerde het Franse leger Nederland binnen te vallen. Niet iedereen vond dat erg. De patriotten in Nederland wachtten ongeduldig op hun komst. Ze hadden dezelfde ideeën als de Fransen: alle mensen zijn gelijk en mogen meebeslissen over het bestuur van het land. De patriotten hoopten dat de Fransen zouden helpen om deze nieuwe ideeën in Nederland in te voeren.

Land onder water

Stadhouder en prins Willem V (de vijfde) wilde hier niks van weten. Om Fransen tegen te houden, liet hij de dijken doorsteken. Zo liepen grote delen van het land onder water. Maar toen begon het te vriezen. De rivieren bevroren en de soldaten konden zo naar de overkant lopen. Willem V en zijn familie vluchtten snel naar Engeland. Vanaf dat moment waren de Fransen de baas.

Keizer

In 1799 werd Napoleon de baas van de Fransen. Hij had niet alleen alles voor het zeggen in Frankrijk, maar ook in de landen die door de Fransen veroverd waren, zoals België en Nederland. In 1804 kroonde hij zichzelf tot keizer. Napoleon is heel belangrijk geweest voor Nederland.

Achternaam

Hij voerde allerlei nieuwe regels in, die we nu nog steeds kennen. Bijvoorbeeld: rechts rijden op de weg. Zo zouden er minder ongelukken gebeuren. Een andere regel was het hebben van een achternaam. De meeste mensen hadden alleen een voornaam. Napoleon wilde dat iedereen zich op het gemeentehuis liet inschrijven. Wie geen achternaam had, mocht er zelf één bedenken.

Kilo's, meters en liters

Ook de rekensommen met kilo's, meters en liters heb je aan Napoleon te danken. Hij vond het erg onhandig dat de maten en gewichten in ieder land anders waren. Daarom voerde hij de kilo, meter en liter in.

Klinkt goed?

Veel Nederlanders waren in het begin blij met de komst van de Fransen. Maar dat duurde niet lang. De Franse soldaten kostten veel geld. Napoleon wilde de baas zijn in zoveel mogelijk landen. Daarom voerde hij veel oorlogen. Nederlandse jongens moesten verplicht soldaat worden in Napoleons leger.

Oorlog en vrijheid

Ook andere Europese landen hadden genoeg van de Fransen. Er werd een groot leger gevormd om tegen Napoleon te vechten. In oktober 1813 versloegen zij Napoleon. Nederland werd aan het einde van 1813 bevrijd door de Kozakken. Dat waren soldaten te paard uit Oost-Europa. Tussen 6 en 15 december 1813 verbleven zij in Raalte. Dat was een zware tijd voor de Raaltenaren. Zij moesten voedsel verzorgen voor de soldaten en hun paarden. Burgemeester Cock schreef op dat de inwoners 390 pond brood, 130 pond vlees, 16 pond zout, 16 kan azijn, 16 kan jenever, 97 schepsels haver, 3.900 pond hooi en 2.600 pond stro leverden aan de soldaten. Na de bevrijding werd Nederland een koninkrijk, met koning Willem I op de troon.