Waar je in Europa ook naar een kunstmuseum gaat, grote kans dat je er een heleboel Nederlandse schilderijen ziet. Ze zijn veelal gemaakt in de zeventiende eeuw, een periode waarin Nederland steeds rijker werd – door handel en oorlog. De mensen die daarvan profiteren, willen dit ook graag laten zien. Ze betalen schilders om portretten van zichzelf te laten maken. De kunstenaars wonen vooral in welvarende steden. Daar hoorde Leeuwarden zeker ook bij.
Lopen naar Rome
Heel wat werken heeft Wybrand de Geest in zijn atelier in Leeuwarden gemaakt. Hij is geboren in 1592 en leert het creatieve werken van zijn vader, die glasschilder is. Maar om als kunstenaar écht goed te worden, moet je de wereld verkennen, is het idee. Als Wybrand 21 jaar is, gaat hij op reis naar Rome – te voet! In een vriendenboek schrijft hij over zijn belevenissen onderweg. Onderweg ontmoet hij een vrouw, die een korte groet in zijn boekje schrijft. En hij leert een andere Nederlandse schilder kennen, met wie hij samen verder reist naar Rome.
De Friesche Adelaar
Eenmaal in de ‘eeuwige stad’ aangekomen, leert Wybrand nog beter schilderen. Dat doet hij door oude schilderijen van Italiaanse kunstenaars na te maken. Samen met andere kunstenaars richt hij een club op. Ze geven elkaar allemaal een bijnaam. Die van Wybrand is de ‘Friesche Adelaar’. Na een paar jaar zijn vleugels te hebben uitgeslagen, keert hij uiteindelijk weer terug naar Leeuwarden. Daar trouwt hij en krijgt hij vier kinderen, waarvan er twee ook schilder zullen worden.
Portretten van stadhouders
In Leeuwarden en ver daarbuiten groeit Wybrand de Geest uit een beroemd schilder. Hij maakt vooral portretten. Zo schildert hij officieren en ook leden van het Friese hof, zoals stadhouders Ernst Casimir en Willem Frederik. Net als andere schilders werkt hij niet alleen. In zijn atelier werken leerlingen, die delen van de schilderijen maken. In 1661 overlijdt Wybrand de Geest, maar zijn schilderijen leven voort. In het Fries Museum zijn veel van zijn werken nog steeds te zien.
De Canon van Leeuwarden is een initiatief van het Historisch Centrum Leeuwarden
