Op de plek van muziekcentrum Vredenburg stond in 1577 het gehate kasteel Vredenburg. De Utrechters wilden het kasteel weg hebben en Trijn van Leemput ging het kasteel als eerste met een houweel te lijf. Wat was er mis met dit kasteel?
Kasteel Vredenburg
In de zestiende eeuw waren de
Lage Landen - waaronder het huidige Nederland
- onderdeel van het grote, machtige Spaanse rijk. Filips II was de
koning van dit rijk. Filips' vader, Karel V, had in 1529 opdracht
gegeven de stad Utrecht te versterken met een kasteel dat de naam
Vredenburg kreeg. In het kasteel werden Spaanse soldaten geplaatst
die de Utrechters onder de duim moesten houden. Wie weigerde samen
te werken met de Spaanse overheerser werd opgesloten in het
kasteel, wat dus eigenlijk meer een 'dwangburcht' was. Vredenburg
was dus een door de Spanjaarden gebouwd kasteel, met Spaanse
soldaten erin, waar Utrechtse burgers werden opgesloten...Het is
niet moeilijk te begrijpen dat de Utrechters niet erg dol waren op
kasteel Vredenburg.
Trijn en Jan van Leemput
Rond dezelfde tijd dat Kasteel Vredenburg werd gebouwd,
werd Catrijn van Voorn geboren in de buurt van Vreeswijk. Ze
trouwde met bierbrouwer Jan van Leemput. Trijn en Jan verhuisden
naar een huis aan de Oudegracht (waar nu nummer 17 staat) in de
stad Utrecht en kregen drie kinderen: Digna, Adam en Catharina.
Intussen maakte Jan carrière: hij werd hopman (leider) van één van
de acht burgervendels van de stad. De burgervendels zorgden voor de
bewaking van de stad.
Opstand tegen de Spanjaarden
In deze tijd waren steeds meer mensen het niet eens met
de manier waarop de
rooms-katholieke kerk omging met het geloof.
Deze mensen werden
protestanten genoemd. De rooms-katholieke
Spanjaarden moesten niets hebben van deze nieuwe manier van
geloven, maar voor de protestanten was het menens en zij kwamen in
opstand. Eerst brak de
Beeldenstorm uit en daarna de
Tachtigjarige oorlog.
Kanonnen op scherp
Het waren onrustige tijden en kasteel Vredenburg werd
versterkt met extra soldaten. De Spanjaarden richtten vanuit het
kasteel hun kanonnen op de stad en haar inwoners, waarop de
Utrechtse burgervendels kanonnen op kerktorens en hoge huizen
plaatsten die zij op het kasteel richtten. Aan beide kanten
bulderden de kanonnen! Jan zal het er als hopman druk mee gehad
hebben. Want de Spanjaarden zaten in feite dus opgesloten in hun
eigen kasteel. Toen hun salaris uitbleef en de brandstofvoorraad op
was, waren de Spaanse soldaten het beu. Hun leider onderhandelde
met de Utrechters en er werd besloten dat de Spanjaarden zouden
vertrekken. Op 11 februari 1577 verlieten 150 soldaten met hun
vrouwen, kinderen en bagage de stad via de Catharijnesingel.
Weg met Vredenburg!
Nadat de Spanjaarden vertrokken, wilden de Utrechters dat
het kasteel werd afgebroken. Toen het stadsbestuur daartoe geen
actie ondernam, namen de inwoners van Utrecht het heft in eigen
hand! Op 2 mei 1577 bond Trijn van Leemput een blauw schort aan een
ragebol als vlag en marcheerde ze met een groep vrouwen gewapend
met houwelen naar het kasteel. Volgens de legende ging Trijn het
kasteel als eerste met een houweel te lijf. Een woeste menigte
volgde haar voorbeeld en begon het kasteel met hamers en bijlen te
slopen. Van kasteel Vredenburg bleef niet meer over dan een paar
brokstukken, die nog altijd te bewonderen zijn op het huidige
plein. Op dit moment belemmert de bouwput helaas het zicht.