De eerste ‘Friezen’ die in het gebied wonen, zo’n tweeduizend jaar geleden, komen van allerlei verschillende plekken. Bijvoorbeeld uit wat nu Duitsland of Denemarken is. Ze nemen het woongebied over van wat de Romeinen ‘Frisii’ noemen, en worden zo ook Friezen genoemd. Het groeit in de eeuwen uit tot een volk met een eigen taal en cultuur. Tegelijkertijd vertrekken Friezen ook naar andere delen van Nederland of daarbuiten. Zo trekken in de zestiende en zeventiende eeuw schilders en handelaren naar andere steden in Nederland voor werk. Andersom komen er nog meer nieuwe Leeuwarders bij. Mede door de aanwezigheid van het stadhouderlijk hof was Leeuwarden een geliefde stad om te wonen en te werken.
Winkels
Geld verdienen en de hoop op een beter leven: dat zijn vaak de twee belangrijkste redenen voor mensen om te verhuizen. Dat geldt ook voor Duitse kooplui, die over de grens van Friesland wonen. Al vanaf de zeventiende eeuw trekken zij naar Leeuwarden en andere Friese steden om te werken, bijvoorbeeld op het platteland. Eén groep handelt in textiel, zoals linnen. Zij worden Lapkepoepen genoemd: ‘lapke’ als verwijzing naar de stoffen die ze verkochten, ‘poepen’ als volkse benaming voor Duitsers. Ze reizen langs markten om hun spullen te verkopen. Dat verandert in de negentiende eeuw. Door betere verbindingen reizen mensen vaker naar de stad, om daar te winkelen. De Lapkepoepen spelen hierop in: ze openen winkels op een vaste plek.
C&A
De binnenstad van Leeuwarden krijgt er allerlei winkels bij. Vooral rond de Nieuwestad, Sint Jacobsstraat, de Kelders en de Wirdumerdijk openen Lapkepoepen hun zaken. Eén van die winkels wordt opgericht door de broers Clemens en August, twee Duitse Lapkepoepen. Na een filiaal in Sneek openen zij in 1881 in Leeuwarden een filiaal: C&A. Het is het eerste echte warenhuis van Friesland. Een andere beroemde winkel is de pettenzaak van de familie Zelle. Daar wordt in 1876 een meisje geboren, dat later wereldberoemd zou worden als de danseres en spionne Mata Hari.
Heel de wereld
De Lapkepoepen en andere Duitse arbeidsmigranten vestigen zich in de stad. Veel Leeuwarders van nu hebben daarom Duitse voorouders. Maar ook uit andere landen zijn arbeiders naar Leeuwarden getrokken – en gebleven. Naast Duitsland is de grootste groep migranten afkomstig uit Indonesië en Suriname. Ook kent Leeuwarden een grote groep inwoners met wortels in Syrië, de (voormalige) Nederlandse Antillen en Marokko. De gemeente Leeuwarden telt tegenwoordig meer dan vijftig nationaliteiten.
De Canon van Leeuwarden is een initiatief van het Historisch Centrum Leeuwarden
