Armada
De keizer verzoekt Dirk in eerste instantie dringend om zijn burcht aan de rivier te verlaten, maar deze weigert zijn goudmijn op te geven. Dan is de maat vol. In juli 1018 verzamelt het keizerlijk leger zich bij Tiel. Honderden, misschien wel enkele duizenden soldaten stappen aan boord van een onbekend aantal schepen. Als een ware armada varen ze vervolgens de Waal af. Via de Merwede arriveert het leger bij Vlaardingen, waarna de gevechten losbreken. Het is dan 29 juli 1018.
De slag
Ten zuiden van de burcht, die in die tijd vermoedelijk rondom de kerk stond en de huidige Markt omvatte, gaat het imponerend grote Duitse leger aan land. Nog voordat de strijd echt begonnen is, gaat het gerucht dat de bevelhebber van de keizerlijke troepen, hertog Godfried, gesneuveld is.
Dat leidt tot grote paniek onder zijn manschappen. De soldaten proberen nog hun schepen te bereiken maar tevergeefs, velen blijven steken in de drassige, zompige grond aan de oever van de rivier. Graaf Dirk III ziet zijn kans schoon en rekent met behulp van Vlaardingers bloedig af met het keizerlijk leger. Hertog Godfried neemt hij gevangen. Later krijgt deze zijn vrijheid overigens weer terug (zie tekst onder de afbeelding 'Een handvol boeren verslaat het keizerlijk leger').
De glorieuze overwinning maakt Dirk III tot een machtig man en het graafschap ontwikkelt zich tot een zelfstandige politieke en economische macht. Vlaardingen wordt een van de belangrijkste plaatsen binnen het graafschap Holland.
In een oorkonde uit 1101 zien we dat Dirks achterkleinzoon Floris II vermeld staat als ‘Florentius comes de Hollant’ (Floris graaf van Holland). Vlaardingen blijft tot het begin van de dertiende eeuw één van de belangrijkste plaatsen in het graafschap.
