Eigen talen

Streektaal in het Land van Vollenhove

Tijd van pruiken en revoluties

Koekjen of kukien?

Wil jij een koekjen, koekie, kukien of een koekien bij de thee? Dit zijn verschillende manieren in het Land van Vollenhove om te vragen of je een koekje wilt. Misschien heb je één van deze woorden wel eens gehoord bij je opa of oma. Of misschien gebruik je één van deze woorden zelf wel. De verschillende woorden voor "koekje" worden dialect genoemd. Een dialect is een taal die mensen in een bepaalde streek spreken.

Oud

Streektalen zijn ouder dan het Nederlands dat we nu spreken. Toen het Nederlands nog niet bestond, spraken de mensen alleen hun eigen dialect. Bijvoorbeeld Gronings, Twents of Sallands. De dialecten die in het Land van Vollenhove gesproken worden, horen bij het Nedersaksisch. Net als alle andere dialecten in Noord- en Oost-Nederland.

Hollands

Maar door al die dialecten konden mensen elkaar niet goed verstaan. En ook waren er geen afspraken hoe je moest schrijven. Iedereen deed maar wat. Dat was heel lastig en verwarrend. Rond 1600 werd besloten dat er een taal moest komen die iedereen zou gebruiken. Alle mensen in Nederland konden elkaar dan begrijpen. Voor de nieuwe taal werd het Hollandse dialect het meest gebruikt. Dat was in die tijd het belangrijkste gebied. Maar ook veel woorden uit Vlaanderen in België kwamen in de taal terecht. Toch bleven de meeste mensen thuis gewoon in dialect met elkaar praten, en dat doen ze nog steeds.

Verschillen

Er zijn grote verschillen tussen de dialecten die in het Land van Vollenhove gesproken worden. In Giethoorn, Oldemarkt en Steenwijk heet het dialect Stellingwerfs. In Vollenhove, Sint Jansklooster, Wanneperveen en Zwartsluis spreken de mensen Sallands. Het dialect in Kuinre, Blokzijl en Blankenham lijkt meer op het Nederlands. Dat komt waarschijnlijk omdat de schippers in deze plaatsen veel contact hadden met mensen in Holland.

Hier zie je wat verschillen:

Nederlands Kuinre Blokzijl Oldemarkt Vollenhove Zwartsluis
beetje beetjen beetjen betie betien betien
boompje boompien boompjen boompie beumpien boompien
koekje koekjen koekjen koekie kukien koekien