Het zwaard van Jutphaas

Vroege bewoners

In 1946 werd bij baggerwerkzaamheden in De Liesbosch, aan de Vaartse Rijn, door twee jongens een bronzen voorwerp gevonden. Ze mochten het houden van de baggeraars en zo kwam het in hun slaapkamer terecht. Pas later bleek het om een zeldzaam exemplaar van een bronzen zwaard te gaan, dat ongeveer in 1800 voor Chr. gemaakt is. Het zwaard past in de Ommenschanscultuur. Nabij die Overijsselse plaats zijn meerdere bronzen voorwerpen gevonden. Het zwaard van Jutphaas werd aangekocht door het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, waar het een van de topstukken is. Het zwaard is 42,5 cm lang, heeft 12,8 cm als grootste breedte en is een halve cm dik.

Het zwaard heeft alleen maar een blad en heeft nooit een heft gehad. Het is een kostbaar ceremonieel voorwerp. Volgens sommige geleerden werden zulke zwaarden gemaakt om te offeren aan de hogere machten. Op bijzondere plaatsen zoals rivieren of moerassen werden ze 'verstopt', zodat ze niet meer in profane handen terecht zouden komen. Het doet sterk denken aan de legende rond het zwaard van koning Arthur, dat ook verborgen was in een meer.