Kinderspelen

 

Oude kinderspelletjes op Ameland.

Ook hierbij is gebruik gemaakt van het "Woa'deboek fan ut Amelands".



Bikkele

Kootbeentje van schapepoot wordt hierbij gebruikt. De bikkel heeft 4 zijden waarvan de namen zijn (0) boltje, hooltje, staander en esje (W) stoofke, kuulke, stander en eske

 

Bokstafast

Een jongen gaat gebukt met zijn handen tegen een boom staan. Om de beurt springen de jongens op zijn rug en steken enkele vingers omhoog met de vraag "Bok st fast, hoefeul hoa'nen heste op dien bast". Alleen degene van wie het aantal vingers is geraden stelt zich gebukt achter de "bok" op. Nu moeten de deelnemers via de rug van de tweede, derde en zoverder naar de rug van de "bok" springen. Het vragen en raden herhaalt zich tot alle spelers geraden zijn.

 

Potje ferpikt (0)  

Bij een spelletje de verkeerde naam zeggen

 

Blikje trappe

Verstoppertje met verlos waarbij een blikje de verlospaal is.

 

Eilotte (Ba)

Volksgebruik met Pasen waarbij centen in een vak moesten worden gegooid iom eieren te krijgen

 

Eirolle, paaseigoaie, Eismiete (Nes, Bu), 

Volksgebruik met Pasen waarbij hardgekookte eieren van de duinen werden gerold. Als ze stuk gingen mochten ze worden opgegeten

 

Eislaan (Ho)

Hetzelfde volksgebruik

 

Eiskule, eiskuile, eiskole (Nes)                                     

Volksgebruik met Pasen voor kleine kinderen waarbij gebruik werd gemaakt van een kuiltje of baante in het zand

 

Ferlos                         

Spelletje waarbij een zoeker "gevangene" wordt gemaakt die dan door een nog vrije medespeler kan worden "verlost".

 

Ferraad / Ferraad op hopen (Nes)

Kinderspelletje in het schemerdonker waarbij kinderen op elkaar lagen en moesten raden wie de ander was

 

Flote / Flöte isinge (W)                           

Verstoppertje waarbij deelnemers door geluiden de zoeker naar       hun toe proberen te lokken en dan snel het honk moesten bereiken

 

Goes

Knikkerspel.

"Goes foar mij, niks foar dij" (W), degene die dit zegt  begint het knikkerspel en veegt ook de knikkerbaan schoon.

 

Ha'dsoe'zer                      

Kinderspeelgoed met een draad en een knoop zodat bij het trekken aan de draad een suizend geluid wordt gemaakt.

 

Hoeteboere             

Een tikspel waarbij iemand met samengevouwen handen e anderen moet aantikken. De andere spelers trachten de rij te doorbreken door tikken met de hand op de samnengevouwen handen te geven. Een variatie op krij-me-krij.

 

Krij-me-krij (w)                 

Tikspelletje waarbij de aangetikte spelers elkaar bij de hand houdend een rij vormen en zo proberen een volgende speler aan te tikken. De buitenste spelers zijn de aantikkers. Degene op wie jacht wordt gemaakt probeert de rij te doorbreken.

 

Ka'newippe                      

Spelletje waarbij twee kinderen met de ruggen btegen elkaar staan en de armen in elkaar gehaakt, elkaar om de beurt op tillen.

 

Knikke                               

Knikkeren waarbij de knikker op de holle kant van de wijsvinger wordt gelegd en met de duim wordt weggeschoten.

 

Knikkerbatse (0)              

Knikkerspelletje waarbij je elkaars stuiters moet raken om knikkers te winnen.

 

Kuulkebatse (0)  -bosse of -botse    

Knikkeren met een kuiltje in de grond

 

Kuuklkerolle of -stote (W)

Knikkeren met een kuiltje in de grond

 

Knikmörme (re) (W)

Knikkeren

 

Knikkeren                         

Bij het knikkeren had je een "knikkerpóng" (W) of een"knikkerbuul" (0) waar je de "knikkersts" in bewaarde.. Een "knikmörmerd" (W)was een vrij zachte kalkknikker. Een "o'ter"(W) was een kleine stenen knikker.. "Potke" (W) of "potje" (0) was het knikkerpotje.

 

Lanferkope (W)

Spelletje waarbij een speler een stukje graszode uitsnijdt en weer teruglegt en de ander moet zoeken waar dit stukje zit.

 

Lanferovere (0)

Spelletje met een zakmes waarbij (twee) "landjes"in het zand warden getekend en je met een zakmes moet gooien om zo stukken land te veroverenDit werd later ook om West gedaan.

 

Poeperot (W) Poepspeule

Zoek en tikspelletje waarbij de kinderen met een stok moeten worden aangetikt.

 

Poaten

Vanaf een willkeurige afstand om beurteen voet in de lengte of breedte zetten, zie dat het laatst lukt heeft gewonnen

 

Piel- în- swiep (0)     

Kinderspelletje waarbij een houten pijl met een zweep wordt weggeschoten.

 

Perkhinkele (0)Perkjehinkele (W)           

Hinkelen met zelf getekende vakken in het zand of later op straat 

 

Panferbeure                      

Pandverbeuren, ieder krijgt iets in onderpand dat geraden moet worden.  "Wie sien pand dut is, wat moet die doen". Er volgde dan een opdracht.

 

Palm palm priis, wie sien palm stele laat is niet wies

Rijmpje gebruikt (W) gebruikt met pasen . Getracht werd het palmtakje dat gedrage werd af te pakken.

 

Skuulkeblink (Sköölkeblink)                

Verstoppertje in cominatie met tikkertje

 

Tiepele                       

Het spel wordt gespeeld met twee stokjes en een kuiltjeer zijn verschillende fasen met elk een vaardigheid

(W) Skitter degene die het eerst mag beginnen

Tippe

Tiepel

Drosker

Snoeierîm (W) fase bij het tipelspel

Swabeltje

Soldaatje

Tipke

(0) óplech

Grauwskot

Tipke

Soldaatje

 

Skiënseltrappe (W)

Kinderspelletyje waarbij de schaduw van het kind moet warden aangetikt

 

Skadtikke (0)            Hetzelfde spelletje

 

Slingertje Beeldenstorm

Spelletje waarbij je wordt weggeslingerd en in de houding moet blijven staan zoals je tot stilstand komt.

 

Stanghoepele

Hoepelen met een stangetje dat met een oog is gebogen om de hoepel.

 

Steurlotte (W)

Kruisjassen om steuren

 

Stiënferskóffele (W)

Hinkelspelletje met krijtvakken

 

Stiënknikke (W)    

Knikkerspelletje waarbij het knikkerpotje is vervangen door een steen

 

Stienpik (Pikstien) (W)/ Bakkeleie /Bakstien

Werpspelletje waarbij over een hele baksteen een halve wordt gelegd die er met een "mikstien" moet worden afgegooid.

 

Streekje (0)             

Spelletje waarbij knikkers of centen zo dicht mogelijk bij een getrokken streep moet gooien

 

Meetkeslaan (W)     Hetzelfde spelletje

 

Tikmij (W en Nes) 

Tikkertje spel waarbij deelnemers getikt moeten worden.

 

Toatebel(le) (W) Toat(e)lokker(O)

 Een naald in het kozijn gestokenmet daaraan een lange draad en aan het uiteinde een knoop of i.ddoor korte rukjes te geven tikt het steeds tegen de ruit. Doel is dat de bewoner naar buiten komt

 

Toätele (W) Tóffele

Spelletje waarbij een van de deelnemers een pantoffel achter de rug houdt wat de ander moet raden.

 

Topsette (W)

Met een tol spelen..

 

Wechkrupertje

Verstoppertje spelen.