Spanjaarden in Schoonhoven

Van aartsvijand tot bondgenoot

Schoonhoven was in 1672 de enige Hollandse vesting aan de Lek. Opmerkelijk aan de soldaten in Schoonhoven was dat veel van hen Spaans waren; althans, ze kwamen uit de Spaanse Nederlanden. Tegenwoordig is dat grotendeels (Franstalig) België.

Markies De Louvignies

De Spaanse hulptroepen stonden onder bevel van markies De Louvignies. De edelman werd na aankomst echter de toegang tot Schoonhoven geweigerd. Er moesten diverse brieven tussen de stad, de markies en de Staten van Holland worden uitgewisseld voordat de huisvesting van de Spaanse troepen was geregeld. Een detail in deze afspraken was dat de markies een ‘zo eervol mogelijk’ huis toegewezen zou krijgen. De zoektocht naar een geschikte locatie ging via twee snel afgekeurde locaties naar de Doelen. Voordat De Louvignies er zich kon vestigen maakte het stadsbestuur wel eerst een overzicht van de inboedel.

Een divers garnizoen

In de eerste weken na de inzet van de Oude Hollandse Waterlinie kwamen er bijna 3.000 militairen naar Schoonhoven. Naast de Spaanse ruiters en infanteristen waren er Utrechtse ruiters, zeesoldaten, en burgers uit Rotterdam. Ook waren er zo’n 250 (ex-)gevangenen die als soldaat waren gerekruteerd. De stad zelf telde op dat moment maar 2.500 inwoners, en er was weinig plaats om alle militairen onder te brengen. De slechte hygiënische omstandigheden in het overvolle Schoonhoven leidde eind 1672 tot de uitbraak van meerdere besmettelijke ziekten.