Zeevaartonderwijs

 

In 1840 kreeg Ameland, als primeur van de Waddeneilanden, een zeevaartschool. Onderwijzer Folkert E. Dijkstra welke goede kennis van wis- en zeevaartkunde had begon in het lesgeven van zeevaartkunde in Nes.

 

De onderwijzer Folkert Eltjens Dijkstra, geboren in 1813 kreeg zijn aanstelling in 1835 als onderwijzer van de openbare school te Nes. Bij deze aanstelling hoorden ook de nevenfuncties van het smeren van het uurwerk van de toren en kerkelijke werkzaamheden.



 

 

Folkert Eltjes Dijkstra, onderwijzer te Nes op Ameland

 

 

 

Leerlingen werden opgeleid tot de rang van stuurman. Het onderwijs was gratis, de provincie stelde subsidie beschikbaar voor de aanschaf van nautische instrumenten.

 

Door de landelijke bekendheid kwamen de leerlingen niet alleen van Ameland maar ook vanaf het vaste land naar Ameland. De examens werden afgenomen in Harlingen.

 

De leerlingen volgenden de studie in hun verlof als ze thuis waren, ze bezochten de school maar enkele maanden per jaar.

 

Het lesmateriaal was van Rijkswege in bruikleen afgestaan, bij het vertrek van dhr Dijkstra in 1856 is hier een proces verbaal van opgemaakt. Zodoende weten we wat men tot hun beschikking had:

 

Kaarten van de Atlantische oceaan, Het kanaal, De Oostzee en de Noordzee

een parallel liniaal (pleischaal)

Hemel globe en Aard globe

Artificiële horizon

Kompas met twee rozen en een schuivende roos

een octant en sextant

Een zeebarometer

Diverse lesboeken

 

Een tijdsgenoot en goede vriend van dhr Dijkstra was Olvert Pieter Lap, Amelander gezagvoerder van het barkschip “de Christina Agatha”.

 

Onderwijzer Dijkstra was een zeer bekwaam docent en vanwege zijn bijzondere intelligentie gevreesd door de grietman en predikant. Vanwege verscheidene conflicten met deze heren is onderwijzer Dijkstra in 1856 vertrokken naar Assen.

 

Zijn opvolger, onderwijzer Kuiken, heeft het zeevaartonderwijs nog enige tijd voortgezet maar het was een aflopende zaak en daarmee kwam het einde van de Zeevaartschool op Ameland.



 

 

De zeevaartschool op Ameland en de onderwijzer Dijkstra from Stichting 'De Ouwe Pôlle Ameland'