Jeroen Bosch uit Den Bosch
Jeroen Bosch woonde en werkte zijn hele leven in ’s-Hertogenbosch, ook wel Den Bosch genoemd.
Hij noemde zichzelf Jheronimus Bosch, al was zijn achternaam eigenlijk Van Aken.
Midden in de stad, aan de markt had hij zijn schildersatelier. Daar maakte hij met een aantal leerlingen zijn schilderijen. Deze jongeren volgden een opleiding tot kunstschilder en werkten mee aan zijn beroemde schilderijen.
Den Bosch, groeiende stad in de Middeleeuwen
In 1185 kreeg Den Bosch stadsrechten. Dat betekende dat de stad meer zaken zelf mocht bepalen. Zo mocht de stad rondom de markt een stadsmuur met stadspoorten bouwen. De inwoners waren binnen de stad veilig. In de eeuwen daarna groeide de stad, vooral door het maken en verkopen van textiel en metalen voorwerpen. Daardoor kwamen steeds meer mensen naar de stad; handelaren, kunstenaars en ambachtsmensen zoals de timmerman en de kleermaker. In de veertiende eeuw werd een nieuwe stadsmuur gebouwd, ongeveer rond de huidige binnenstad.
De kerk
In de Middeleeuwen was het geloof heel belangrijk voor mensen. Monniken, priesters en nonnen waren overal in de stad zichtbaar. Ze verzorgden dakloze, zieke en oude mensen in zogenaamde gasthuizen. Ze onderwezen kinderen en besteedden veel tijd aan het (over)schrijven van boeken.
In Den Bosch stonden veel kerken. Voor de grootste kerk, de Sint-Janskathedraal, maakte Jeroen Bosch meerdere schilderijen. Ook van belangrijke edellieden en vorsten kreeg hij opdrachten.
Duivelmaker
Met zijn kunstwerken wilde Jeroen Bosch mensen laten zien dat je als goede gelovige moest leven. Anders kon het na hun dood weleens verkeerd met ze aflopen! Hij schilderde hoe de hel er volgens hem uitzag. Op zijn schilderijen zie je monsters, duivels en fantasiedieren zoals vliegende vissen. Het leverde hem de bijnaam ‘den duvelemakere’ op. Hoe vreemd en nieuw ook, de mensen wisten zijn werk wel te waarderen.
Wat ook vaak te zien is op zijn schilderijen, is een stadsbrand. Een middeleeuwse stad had veel houten huizen en weinig stenen gebouwen. Als kind heeft Jeroen Bosch waarschijnlijk de grote stadsbrand van 1463 gezien. Bij deze brand gingen 400 huizen in vlammen op.
En nu?
Er zijn ongeveer vijfentwintig schilderijen van Jeroen Bosch bewaard gebleven. Ze hangen in musea over de hele wereld. Er zijn maar een paar schilderijen van Jeroen Bosch in Nederland. Ze zijn te zien in Museum Boymans Van Beuningen in Rotterdam.