Corporal J.W. Campbell

De Duitse bezetting

Tijd van wereldoorlogen

Op 10 mei 1940 ontwaakte men door het geronk van vliegtuigen Er werd gewaarschuwd dat er Duitse troepentransporttreinen onderweg waren. Daarom werden de beide sporen van de lijn Holten-Bathmen ter hoogte van de Apenhuizerweg opgebroken. Omdat de brug over het Overijssels Kanaal bij de Snippeling vernield was, kwamen de treinen in Bathmen en bij de Snippeling tot stilstand. Auto's werden gevorderd door de Duitsers voor het vervoer van materiaal en zo moesten de zuivelfabriek, de transporteurs Schoemaker en Koldewey vrachtauto's afstaan. Bij smederij Veldwachter werd zelfs een fiets gevorderd. Na een paar dagen waren de Duitse troepen uit het dorp verdwenen.

Verboden

De oorlog had zijn weerslag op het leven van alledag. Politieke partijen en verenigingen werden verboden en gemeenteraden opgeheven. De spertijd werd ingesteld. Koperen, tinnen, nikkelen en loden voorwerpen moesten worden ingeleverd en daarom werden ook de klokken uit de kerktoren naar beneden getakeld. Veeboekjes werden ingevoerd, evenals een slachtverbod. Omdat veevoer schaars werd, ging men over op het verbouwen van voederaardappelen. Voor eigen consumptie werd uit koolzaad olie gewonnen en maakte men stroop uit suikerbieten. De kleine hoeveelheid graan die de boeren mochten houden was niet genoeg om aan de vraag te voldoen. Er werd nogal wat graan achtergehouden dat clandestien gemalen werd. In Bathmen gebeurde dat bij de Coöperatieve Landbouwvereniging in de Molenstraat. In mei 1943 werd bekend gemaakt dat mannen tussen de 18 en 35 jaar tewerkgesteld zouden worden in de Duitse oorlogsindustrie. Niet iedereen ging; velen doken in Bathmen onder. Veel hulp hebben Bathmeners verleend aan etenhalers en evacués uit het westen van Nederland.

Oorlog in de lucht

De oorlog speelde zich in onze streken vooral af in de lucht. De bommen die tot midden 1944 op Bathmen vielen, werden afgeworpen door vliegtuigen in nood. In de nacht van 1 op 2 maart 1943 stortte een Halifax neer bij erve Braakman in Zuidloo. Slechts één bemanningslid wist zich met zijn parachute te redden, de andere inzittenden liggen begraven op het oude kerkhof. Ook de bemanning van een Lancaster ligt hier begraven. Dit vliegtuig stortte neer aan de Steginksweg. Op meerdere plaatsen in de gemeente zijn vliegtuigen neergestort en werden boerderijen in brand geschoten. De overlevende bemanningen werden door de mensen van het verzet naar veilig gebied gebracht. Eén van de plaatsen waar zij verbleven was bij de familie In 't Hof in Zuidloo.

De Bevrijding

Vanuit het zuiden trokken de Canadezen op naar Bathmen. De Duitsers bliezen de beide bruggen op, de Veerbrug en de Koersenbrug. Corporal Campbell kreeg met zijn sectie de opdracht de Schipbeek via de resten van de Koersenbrug over te steken om aan de andere kant een bruggenhoofd te vestigen. Hij slaagde hierin, maar vond zelf bij deze actie de dood. Voor zijn moed en dapperheid kreeg hij, postuum, de Militaire Willems Orde toegekend.
Bij de Veerbrug bouwde de genie een Baileybrug. Via deze brug trokken de troepen op 8 april 1945 Bathmen binnen. De Canadezen doorzochten de huizen op de aanwezigheid van Duitsers. Die maandag 9 april ging iedereen de straat op om te kijken naar de eindeloze stroom voertuigen die door het dorp trok. Bathmen was vrij.