Aan het einde van de 19e eeuw had de industrialisatie een hoge vlucht genomen. De kapitalistische fabriekseigenaren werden rijker en rijker, terwijl de gewone arbeiders vaak de grootste moeite hadden om rond te komen. Deze 'sociale kwestie' was een vruchtbare voedingsbodem voor een nieuwe politieke stroming: het socialisme. Met in Limburg Willen Vliegen (1862-1947) als haar belangrijkste apostel.
De 'sociale kwestie'
Met de 'sociale kwestie' bedoelde men in de 19e eeuw de slechte woon- en arbeidsomstandigheden, vrouwen- en kinderarbeid, hongerlonen en massale werkeloosheid. Het socialisme kwam hiertegen in opstand.
De belangrijkste socialistische denker is Karl Marx (1818-1883), die voorspelde dat een revolutie een einde zou maken aan de ellende. De arbeiders zouden in opstand komen tegen de kapitalistische fabriekseigenaren en de macht over de fabrieken en machines overnemen.
Willem Hubert Vliegen
Willem Hubert Vliegen uit Gulpen was typograaf (letterzetter) van beroep. Op 19-jarige leeftijd hoorde hij voor het eerst van de socialistische denkbeelden. Niet lang daarna vertrok hij naar Amsterdam om te werken voor de Sociaal-Democratische Bond, een nieuwe politieke partij die het socialisme in Nederland wilde verspreiden. Een paar jaar later keerde hij terug naar Limburg om daar het socialisme te propageren.
Staking in Maastricht
In Maastricht richtte hij het socialistische blad 'De Volkstribuun' op dat al snel als een bedreiging werd gezien door de gevestigde orde. Ondanks de verdrukking van socialisten ontstond er in Maastricht een centrum voor socialistische actie en propaganda. En met succes.
In 1895 werd een staking van Maastrichtse glasblazers uit de Regout-fabrieken met succes bekroond: door hun staking zou er geen loonsverlaging worden doorgevoerd, en ze zouden toch een vergoeding krijgen voor werk dat was afgekeurd. Het jaar daarna liep een staking echter op een mislukking uit…
Naar het noorden
In 1897 vertrok Vliegen definitief naar het noorden om zijn loopbaan voort te zetten. Inmiddels was hij afgestapt van het idee dat een revolutie tot de socialistische revolutie zou leiden. Hij was nu veel meer voorstander van het idee dat de socialisten voldoende macht moesten krijgen in het bestaande politieke bestel, zodat ze via de Tweede Kamer sociale wetten konden doorvoeren.
Hij werd voorzitter van de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP). Ook was hij later in zijn leven lid van zowel de Eerste als de Tweede Kamer. Als apostel van het socialisme droeg Vliegen enorm bij aan de invoering van tal van sociale voorzieningen, die wij tegenwoordig niet meer weg kunnen denken.