Activiteit:
Discussie over stellingen, lezen venstertekst, film kijken, opdracht maken, bezoek gevangenismuseum.
Leerdoel(en):
Leerlingen leren hoe arme mensen vroeger werden opgevangen en 'heropgevoed' en vormen zich een mening hierover.
Leerlingen leren over Veenhuizen als dwangkolonie en bepalen of Veenhuizen werelderfgoed is.
Lesmateriaal:
Computer met internet, digibord
Voorbereiding:
Namen van gebouwen aan functie koppelen
In de klas
Introduceer het onderwerp met een stelling: Arme mensen, landlopers, wezen en ouderen moeten verplicht worden geholpen, of ze nu willen of niet. Praat met de leerlingen over de stelling, wat vinden ze hiervan? Leidt de discussie naar Veenhuizen, waar deze mensen verplicht werden opgevangen en heropgevoed. Wat vinden de leerlingen hiervan? Lees daarna klassikaal de tekst uit de Drentse Canon over Dwangkolonie Veenhuizen.
Veenhuizen is veel in het nieuws, met name omdat de kolonie graag op de Werelderfgoedlijst van UNESCO wil komen te staan. Bekijk hierover het volgende fragment met de leerlingen: http://www.youtube.com/watch?v=FOEz4M6iT3I. Laat alle leerlingen in maximaal 300 woorden opschrijven waarom Veenhuizen wel of niet op de Werelderfgoedlijst geplaatst moet worden. Bespreek vervolgens hun meningen.
In het filmpje zien de leerlingen dat de gebouwen in Veenhuizen allemaal een speciale naam hadden. De naam verwijst naar de functie van het gebouw. Laat de leerlingen een afbeelding zien waarop alle namen te zien zijn via http://www.canonsociaalwerk.eu/1818_weldadigheid/img/Veenhuizen%20naambordjes.jpg. Maak samen met de leerlingen een lijst van alle namen en laat ze in tweetallen aan de hand van de namen bedenken welke functie elk gebouw had. Bespreek dit tenslotte.
Extra materiaal
Over Veenhuizen als dwangkolonie zijn veel boeken geschreven. Het Pauperparadijs van Suzanna Janssen en Koloniekak van Mariet Meester zijn heel geschikt voor leerlingen om te lezen. Ze kunnen over dit boek bijvoorbeeld een boekverslag schrijven of een spreekbeurt houden bij Nederlands.
Actief
In het Gevangenismuseum in Veenhuizen is nog veel van het oude leven in de kolonie te zien. Ook zijn er tentoonstellingen over hedendaagse detentie te bezoeken. Voor leerlingen erg interessant in het kader van geschiedenis en burgerschapsvorming. Kijk voor meer informatie op www.gevangenismuseum.nl.