We kennen in Nederland openbare, christelijke en katholieke
scholen. En in elke stad en in elk dorp vind je wel één of meerdere
kerken. In de grote steden vind je vaak ook nog eens moskeeën. In
Nederland wonen mensen met verschillende geloven zoals het
katholieke, protestantisme en islamitische geloof. Er zijn ook
mensen die niet naar de kerk gaan en niet geloven. Nog niet zo lang
geleden was dit niet gebruikelijk. De meeste mensen gingen elke
zondag naar de kerk. Vaak zelfs meerdere keren op een dag. Door de
jaren heen is de geloofsbeleving in Nederland erg veranderd.
Protestants
In 1834 was het Protestantse geloof gangbaar in Drenthe.
Veel mensen waren Hervormd en gingen naar de Hervormde kerk. Onder
invloed van o.a de wetenschap veranderde de manier waarop mensen
geloofden. De wetenschapper Darwin kwam met de evolutietheorie. In
de evolutietheorie wordt beweerd dat het ontstaan van de aarde en
het leven erop langer heeft geduurd dan de 7 dagen die in de bijbel
beschreven staan. Zijn ideeën zorgden voor veel verwarring. Binnen
het geloof ontstonden groepen. Zo waren er groepen die mee gingen
met de moderne opvattingen uit de wetenschap, andere groepen
hielden stevig vast aan het geloof en namen de teksten uit de
bijbel heel letterlijk. Dit alles zorgde voor onderlinge strijd,
verschillende geloofsgroepen en bijbehorende kerken.
Kok en de Cock
Binnen het Protestantse geloof veranderde ook veel. Het
geloof werd moderner en de strenge leefregels werden soepeler.
Vrouwen kregen steeds meer rechten. De bijbel was altijd wel de
leidraad van het geloof, maar het geloof bepaalde niet langer
letterlijk de regels.
De schoolmeester Albert Kok was aangesloten bij de Hervormde kerk
in Dwingeloo. Hij was niet tevreden met de manier waarop het daar
ging. Hij vond het Hervormde geloof niet streng genoeg. Volgens hem
moest het geloof volgens de oude regels van de Bijbel worden
nageleefd. Hij sprak hierover met zijn vriend Hendrick de Cock uit
het Groningse Ulrum. Hendrick wilde zich afscheiden van de
Hervormde kerk en een eigen kerk beginnen. Albert vestigde in
Diever een kerk in zijn schuur. Albert en Hendrick zagen zichzelf
niet als een nieuwe stroming, maar juist als de harde kern van het
oorspronkelijke Hervormde geloof. Al snel kwamen veel mensen naar
Diever die het eens waren met hun opvattingen. De mensen in deze
afgescheiden stroming noemden zich de Gereformeerden.
In de loop van de geschiedenis zijn steeds meer kerken ontstaan,
omdat groepen mensen het geloof anders zagen en anders wilden
beleven. De regering accepteerde eerst niet dat kerken zich
afscheiden van de oorspronkelijke Hervormde kerk. De nieuwe
stroming werd bijvoorbeeld niet officieel erkend. Een wet van
Napoleon verbood destijds zelfs bijeenkomsten met meer dan 20
personen. Men moest toestemming vragen voor bijeenkomsten anders
kwam men in de gevangenis terecht. Vanwege deze situatie
emigreerden een aantal gereformeerden naar de Verenigde Staten.
Toch blijft ook in Nederland de Gereformeerde Kerk bestaan en later
werd het geloof officieel erkend.
De school
Doordat er steeds meer kerken kwamen van de
"Gereformeerden" waren er ook meer predikanten nodig. Voordat de
predikanten aan het werk konden als dominee kregen ze een
opleiding. De school waar de toekomstige predikanten naar toe
gingen stond in Berghuizen bij Ruinerwold (nu gemeente De Wolden).
De zoon van Albert Kok, Wolter Kok, gaf er les. Ook nu nog heb je
binnen het Protestantse geloof verschillende richtingen ook al zijn
gereformeerde en hervormde kerken tegenwoordig verenigd binnen de
PKN, de Protestantse Kerken Nederland. Predikanten worden
tegenwoordig opgeleid aan de universiteit.
1834 n. Chr.
Een ander geloof
Tijd van burgers en stoommachines