Wie je bent en wie je kent

Tijd van burgers en stoommachines

Wat is jouw achternaam?
Dat is je familienaam. Vroeger was het heel belangrijk uit welke familie je kwam. Hoeveel geld en bezittingen je familie had. En of je van adel was.

Sigismund
In 1780 was Sigismund van Heiden Reinestein de drost (oftewel de baas) van Drenthe. Hij woonde in het huis Laarwoud in Zuidlaren. Sigismund had veel rijke en belangrijke vrienden. Die vrienden waren van adel en hadden namen als Hofstede, van der Feltz, Kymell, De Vos van Steenwijk, Tonckens en Van Holthe tot Echten. Deze belangrijke heren zaten in gemeenteraden, waren rechter en zaten in besturen waar beslissingen werden genomen over Drenthe. De groep samen werd het herenbolwerk genoemd. De meeste hoge heren woonden in Assen. Ze lieten mooie statige huizen bouwen en daardoor kreeg Assen sjieke lanen. In het Asserbos kwamen de heren graag bijeen.
Eén van die heren was Lucas Oldenhuis Gratama. Hij hield zich bezig met politiek, de maatschappij en met archeologie. Hij zette zich in voor Drenthe en Assen. Hij richtte bijvoorbeeld in 1854 het Drents Museum op. Ook hield hij zich bezig met de bescherming en het behoud van hunebedden en had hij contact met archeologen over de hele wereld.

Goed voor Drenthe
Wel 100 jaar heeft dit netwerk zo bestaan. Het herenbolwerk bestuurde Drenthe en de heren zorgden er wel voor dat ze de baas bleven. Doordat ze allemaal hoge posities hadden en veel macht, konden ze ervoor zorgen dat de groep bleef bestaan.
De heren zorgen er bijvoorbeeld voor dat hun familieleden bij dood of ziekte hun functie overnam. Maar het herenbolwerk had ook goede kanten. De heren deden veel voor Drenthe. Ze investeerden in de aanleg van kanalen en ze bevorderden de landbouw.
Drenthe kreeg hierdoor een betere economie.