De oriënteertafel

Vreemdelingenverkeer

Tijd van wereldoorlogen

Op de Kuiperberg bevindt zich naast de joodse begraafplaats en de watertoren nog een bijzonder rijksmonument: de oriënteertafel. Vanaf dit markante uitzichtpunt waren oorspronkelijk grote delen van Twente en het Duitse grensgebied te zien: steden als Oldenzaal, Enschede en Hengelo, maar ook het kasteel in Bentheim. Bomengroei verstoorde geleidelijk aan het uitzicht.

VVV Ootmarsum

Op de sokkel van de fraaie stenen tafel is te lezen: "ANWB bondsfeesten 22-23 juli 1922". Het is een verwijzing naar een belangrijke datum voor het toerisme in Ootmarsum. Op deze dag kreeg het fenomenale panoramazicht vanaf de Kuiperberg de erkenning die het verdiende. Zo'n uitzicht is het immers waard om gezien te worden door een breed publiek. Dat paste in de ontwikkeling die Ootmarsum doormaakte. In 1901 was de plaatselijke Vereniging Voor Vreemdelingenverkeer opgericht. De plaatselijke ondernemers, met name de hotelhouders, begonnen in te spelen op de toeristische aantrekkingskracht die Ootmarsum en zijn omgeving had op vakantiegangers. Onder de vlag van de VVV werden tal van promotieactiviteiten ontplooid om toeristen naar Ootmarsum te trekken. Zo wist de VVV, in samenwerking met andere partijen, de ANWB over te halen om hier een oriënteertafel te plaatsen.

Rijwieltochten

Op 22 juli 1922 hield de ANWB haar jaarvergadering in Twente en werd tijdens een aansluitende toertocht onder meer Ootmarsum aangedaan. Daar was voor de gelegenheid een provisorische tafel op de Kuiperberg geplaatst. Het enthousiasme over het uitzicht was zo groot dat besloten werd de tafel te vervangen door een stenen exemplaar. Zondag 25 juli 1926 was de dag van de officiële onthulling en ingebruikname. Tevoren had de ANWB haar leden uitgenodigd om daarbij aanwezig te zijn. Er werden vanuit verschillende plaatsen rijwieltochten naar Ootmarsum georganiseerd. Als men in Ootmarsum wilde deelnemen aan de aansluitende lunch, moest men twee gulden betalen. Voor die tijd was dat een heel bedrag. Dat laat zien dat toerisme in die tijd nog een luxe vrijetijdsbesteding was.

Toeristische bedrijfstak

Vooral na de Tweede Wereldoorlog werd het toerisme een steeds belangrijker bedrijfstak in Ootmarsum. Het aantal hotels en hun omvang groeide. Daarnaast werd recreatie op campings en op het Springendal steeds populairder. Sinds de jaren zestig van de 20ste eeuw zijn veel oude gebouwen in het historische centrum gerestaureerd, waardoor de binnenstad zijn aantrekkelijkheid voor toeristen heeft behouden. De Ootmarsumse Boerendansers dragen met hun folkloristische avonden de Twentse cultuur uit. Er kwamen Siepelmarkten, een jaarlijkse Kunstmarkt en Het Los Hoescomplex werd uitgebreid tot Openluchtmuseum.

Herstel uitzicht

De populariteit van dagtochten per fiets of bus met als eindbestemming de oriënteertafel werd in de loop van de jaren minder, onder meer door een sterk verminderd uitzicht door hoog opgegroeide bomen. In 2006 startte op initiatief van Heemkunde Ootmarsum een project om het uitzicht vanaf de oriënteertafel te herstellen, zodat toeristen én inwoners van Ootmarsum weer kunnen genieten van het prachtige panorama.