De Bornse Courant

Lokale nieuwsvoorziening

Tijd van wereldoorlogen

Zolang de mensheid bestaat, is er behoefte geweest aan informatievoorziening. Dagelijks nieuws als het uitbreken van ziekten, geboorten, huwelijken en sterfgevallen werden door "noabers" doorgegeven. Kerken vervulden een sleutelrol in de publieke informatievoorziening. De overheid liet door de pastoor en de predikant mededelingen vanaf de kansel verkondigen, de zogenaamde kerkespraak. De koster deed mededelingen vanaf een speciaal katheder buiten de kerk. Ook de kerkklokken speelden een rol van betekenis.

De kerkklokken

De klokken riepen de gelovigen niet alleen op tot gebed of kerkgang, maar gaven ook informatie van algemene aard door. Kerken hadden als het even kon vier klokken met ieder een eigen toon. Je kon aan de toon horen of er bijvoorbeeld brand was. Iedereen was dan verplicht om te komen helpen blussen. De doodsklok heeft de laagste toon. Overleed een inwoner van Borne, dan werd de klok geluidt van 11.30 tot 12.00 uur. Andere klokken gaven de tijd aan: wanneer het tijd was om op te staan en wanneer het werk gedaan was. Om 12.00 uur werd het Angelusklokje geklept, waarmee werd opgeroepen tot gebed en de middagpauze begon. Iedere zaterdag om 5 uur werd de klok gebeierd, opdat de mensen hun werk beëindigden ter voorbereiding op de zondag. Dan ging iedereen achter elkaar zich in de wasteil. Om te beieren werd de klepel met een touw tegen de klok getrokken. Als men dan op het touw klopt, gaat de klok zingen.

De dorpsomroeper

In Borne liep jarenlang een dorpsomroeper rond voor nieuwtjes, Jan met de Pan genaamd, een bekende verschijning. Door op een pan te slaan vroeg hij de aandacht. Hij riep de noodslacht om, maar ook als wegens een sterfgeval een veiling plaatsvond. Kortom: alle nieuwtjes die voor de inwoners van Borne van belang waren.

Bornse Courant

Nadat in de 19de eeuw het onderwijs aanzienlijk verbeterde en de alfabetiseringsgraad toenam, was er meer behoefte aan gedrukt nieuws. De heer Heise startte daarom in Borne een krant die tot op de dag van vandaag verschijnt: de Bornse Courant. Heise was een Zuid-Afrikaanse vluchteling die door fabrikeur Spanjaard naar Borne was gehaald om het drukwerk voor de Spanjaardfabrieken te maken. De eerste uitgave was in 1902. Iedere week stond er een feuilleton in de krant, wat werkte als een uitstekende klantenbinder. Vanaf het begin was er ruimte voor advertenties van de plaatselijke middenstand, en dat is tot de huidige dag zo gebleven.

Regionale kranten

Ook de regionale kranten werden goed gelezen. De katholieke Twentsche Courant en de algemene Tubantia verzorgden zowel het landelijke als het regionale nieuws, ieder voor de eigen gezindte. Momenteel zijn de kranten, samen met het Dagblad van het Oosten, gefuseerd tot één krant: De Twensche Courant Tubantia. In Borne zendt sinds 1996 RTV Borghende naast ontspannende programma's ook plaatselijk nieuws uit. De uitzendingen vinden sinds 2004 plaats in het Kulturhus De Bijenkorf.